Connect with us

Czego szukasz?

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama

Historia

Przed wojną Świecie miało swoje małe muzeum. Gdzie się znajdowało?

W okresie międzywojennym istniało w Świeciu szkolne muzeum, gromadzące zbiory etnograficzne z ziemi świeckiej. Inicjatorem jego powstania był pasjonat i kolekcjoner Leon Kowalski.

Udostępnij
kapliczka_sw

W latach 1927-1932 Kowalski był starostą powiatu świeckiego. W roku 1936 objął, do momentu wyboru Mieczysława Słabęckiego, urząd komisarza miasta, czyli pełnił obowiązki burmistrza.

Leon Kowalski zaczął gromadzić swoją kolekcję jeszcze przed odzyskaniem niepodległości, aby ocalić ślady polskości ziemi świeckiej w czasach pruskiego zaboru. Było to niezwykle ważne zadanie, ponieważ Prusacy, budując szpital psychiatryczny na miejscu prawdopodobnej, pierwszej lokalizacji Świecia, wywieźli wiele eksponatów, które odkryła ziemia, do muzeów na terenie Niemiec.

Średniowieczna figurka rycerza na koniu znaleziona na terenie szpitala psychiatrycznego

Reklama
Reklama

Głównym zamiarem Kowalskiego było stworzenie w Świeciu muzeum etnograficznego. W tym pomyśle wspierał go badacz kultury pomorskiej, ksiądz Władysław Łęga, który w swojej publikacji „Okolice Świecia-materiały etnograficzne”, wydanej w Gdańsku w roku 1960, wielokrotnie powołuje się na zbiory starosty.

Przed wybuchem II wojny światowej ksiądz Łęga starał się o przeniesienie kolekcji ze Świecia do muzeum w Grudziądzu. Niestety, nie udało się to, a jak sam podaje w swojej książce, wiele zabytków zaginęło w czasie II wojny światowej.

Ksiądz Łęga przekazał do muzeum w Grudziądzu kolekcję ceramiki z Gruczna, która również zaginęła. W muzeum w Toruniu znajdowały się w tamtym okresie średniowieczne narzędzia rybackie z Morska. Jak więc widać, pomysł stworzenia muzeum w naszym mieście był oparty na całkiem realnych zasobach historycznych.

Reklama
Reklama

                                                                                       Starosta Leon Kowalski z rodziną

Władysław Łęga podaje w swojej publikacji:

(...) kolekcja starosty Kowalskiego w Świeciu składała się z szaf, skrzyń, narzędzi rybackich i ceramiki oraz bardzo ciekawego obrazu na szkle. Ten unikatowy obraz miał wymiary 27x20 cm i był ujęty w ozdobnie rżnięte ramy. Przedstawiał św. Annę z aureolą, w dużej, białej chustce okrywającej głowę i ramiona, w sukni o długich, szerokich rękawach, spiętej w pasie. Święta trzymała w obu rękach figury w ozdobnych płaszczach z koronami na głowie. Figurki te przedstawiały Marię Pannę z Dzieciątkiem umieszczone w białym owalu, okolonym ozdobami roślinno- geometrycznymi w kształcie łodyg, słońc itp. U dołu obrazu był napis „S. Anna”. Obraz utrzymany był w kolorach czerwonym, zielonym i białym i pochodził z końca XVIII wieku (...)

Reklama
Reklama

                                                                          Oryginalny obraz Matki Boskiej Świeckiej, który spłonął w 1902 r.

Ciekawym faktem związanym z tym obrazem jest podobieństwo motywów do tympanonu (płyty półkolistej lub ostrołukowej nad nadprożem wejścia do kościoła) bazyliki w Strzelnie, która była konsekrowana w podobnym przedziale czasowym, co poszukiwany pierwszy kościół Świecia pod wezwaniem Panny Marii. Czyżby nieznany autor obrazu na szkle czerpał z przekazów obrazu lub rzeźby XII-wiecznego kościoła Świecia? Jest to zagadka , która wyjaśnienie jest niemożliwe, ponieważ obraz również zaginął w czasie wojny.

Leon Kowalski ofiarował swoją kolekcję dla Miejskiego Muzeum Świecia i Okolic utworzonego na początku lat 30 w Szkole Powszechnej nr 1 im. Józefa Piłsudskiego (obecnie to również SP nr 1).

Reklama
Reklama

                                                                               Muzeum mieściło się w Szkole Powszechnej nr 1

Część zbiorów w latach wojny ukryto w prywatnych domach. Niestety, po wojnie wiele z nich nie wróciło do szkoły. W latach ludowej władzy niezbyt dbano o zasoby historyczne. Tylko niewielki ułamek dawnej kolekcji znalazł się w otwartej w roku 2002 Izbie Regionalnej Ziemi Świeckiej, namiastce muzeum, o które tak zabiegali starosta Leon Kowalski i ksiądz Władysław Łęga, a w czasach nam współczesnych nieodżałowany Jan Kamiński.

Na zbiorach Jana Kamińskiego oparty jest zresztą zasób, jakim izba dysponuje. Zaginione kolekcje nadal czekają na odszukanie i zrealizowanie marzeń wymienionych pasjonatów o prawdziwej placówce muzealnej, na miarę tak historycznego i finansowo zasobnego miasta, jakim jest Świecie.

redakcja@extraswiecie.pl

Udostępnij

Komentarze (1)

  1. Gródek

    15 października 2018 11:29

    w Gródku w elektrowni wodnej

    w Gródku w elektrowni wodnej też jest muzeum… problem w tym, że mało kto o tym wie… może warto się zainteresować?

Reklama
Reklama
Reklama

Popularne

Wiadomości

Dziś rano oddział CBŚP wszedł do domu na obrzeżach Świecia. Zatrzymano dwie osoby.

Wiadomości

We wtorek informowaliśmy o odkryciu śladów osady z połowy XII wieku na terenie kempingu koło zamku w Świeciu. Co konkretnie znaleźli tam archeolodzy i...

Wiadomości

Na uroczystej gali nie zabrakło wspomnień, wzruszających momentów i występów artystycznych. Wybrano również w plebiscycie najpopularniejszą zawodniczkę dwudziestolecia, którą została Katarzyna Wenerska.

Wiadomości

Pięć zespołów ze Świecia i z Nowego wzięło udział w dzisiejszej "Olimpiadzie na wesoło" w świeckiej hali przygotowanej z myślą o osobach z niepełnosprawnościami.

Wiadomości

Dziś swój finał miała, wymyślona przez Urząd Miejski w Świeciu, akcja “ZalesiamMY”. Radni i zaproszeni samorządowcy wspólnie sadzili drzewa przy ul. Kazimierza Wielkiego.

Reklama
Reklama
Reklama

Wideo

Reklama
Reklama

TO MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ

Wiadomości

Dzięki specjalistycznym analizom próbek drewnianych konstrukcji odkrytych na kempingu ustalono, że to pozostałości zabudowy z połowy XII wieku. To prawdziwa sensacja, ponieważ dowodzi istnienia...

Wybory

Kandydaci do Rady Powiatu Świeckiego Okręg nr 1. Gmina ŚwiecieObywatelskie Porozumienie SamorządoweLista nr 10 1. Barbara Studzińska 2. Roman Witt 3. Wiesław Keller 4....

Wiadomości

Po niedawnej korekcie rozkładu jazdy PKP mieszkańcy gminy Osie zyskali w godzinach popołudniowych połączenia zapewniające szybszy powrót pociągiem ze szkoły lub pracy do domu.

Wiadomości

Dziś rano oddział CBŚP wszedł do domu na obrzeżach Świecia. Zatrzymano dwie osoby.

Wiadomości

Policja prowadzi coraz szerzej zakrojoną akcję mającą na celu pozyskanie nowych kandydatów do służby.

Sport

To było prawdziwe futsalowe święto, choć bez szczęśliwego zakończenia dla nas. Futsal Świecie doznał pierwszej porażki w sezonie i prawdopodobnie czeka go baraż o...

Wiadomości

Dziś na autostradzie A1 na wysokości Rulewa (gmina Warlubie) zderzyły trzy auta osobowe i ciężarówka z naczepą. Pojazdami podróżowało osiem osób. Dwie z nich...

Wiadomości

We wtorek informowaliśmy o odkryciu śladów osady z połowy XII wieku na terenie kempingu koło zamku w Świeciu. Co konkretnie znaleźli tam archeolodzy i...

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama