Connect with us

Czego szukasz?

Extra Nowe

Tortury go nie złamały. Zmarł Konrad Kuziemski, jeden z najstarszych mieszkańców naszego powiatu

Zwerbowany do niemieckiej armii, pomagał greckim partyzantom. Po ucieczce walczył w polskim wojsku we Włoszech. Życiorys Konrada Kuziemskiego z Nowego to gotowy materiał na film wojenny. Niestety, więcej już nie opowie o swoich niezwykłych przeżyciach…

Udostępnij
Medal marszałka województwa przyznany Konradowi Kuziemskiemu z okazji setnych urodzin / Fot. Filip Kowalkowski dla UMWKP

Niedawno informowaliśmy, że z okazji 103. urodzin Konrada Kuziemskiego odwiedził z kwiatami i życzeniami Zbigniew Lorkowski, zastępca burmistrza Nowego. Niestety, była to ostatnia okazja do złożenia mu życzeń urodzinowych.

Z okazji 103 urodzin Konrada Kuziemskiego odwiedził wiceburmistrz Zbigniew Lorkowski / Fot. Gmina Nowe

Konrad Kuziemski, najstarszy mieszkaniec gminy Nowe i jeden z najstarszych w powiecie świeckim, zmarł 28 stycznia. Nie ma przesady w stwierdzeniu, że jego życiorys mógłby posłużyć do napisania scenariusza filmu wojennego.

Konrad Kuziemski urodził się 4 grudnia 1921 r. w Osiu jako najstarszy z ośmiorga synów Franciszka i Heleny. Kiedy rozpoczęła się agresja Niemiec na Polskę, był młodym stolarzem w Nowem. Zdał egzamin na czeladnika, jednak czasy, na które przypadła jego młodość, nie pozwoliły mu długo cieszyć się stabilizacją i spokojem.

W 1943 r. dostał nakaz stawienia się do koszar Wehrmachtu w Bydgoszczy pod groźbą rozstrzelania całej rodziny. Został przydzielony do łączności w kawalerii konnej, a po krótkim przeszkoleniu trafił początkowo do Niemiec, a potem do Grecji.

Nieopodal stolicy, w Cholargos, pełnił warty w artylerii. Tam nawiązał kontakt z miejscową ludnością, której pomagał zdobywać żywność. Brakowało jej w całym kraju, panowała nędza.

Poza dzieleniem się jedzeniem, Konrad Kuziemski przekazywał informacje o niemieckich ruchach partyzantom, a także oddawał Grekom amunicję, której nie zużył na ćwiczeniach. Chciał porzucić niemiecki mundur przy pierwszej nadarzającej się okazji.

Niejednokrotnie narażał życie pomagając partyzantom Greckiej Ludowej Armii Wyzwoleńczej. Pewnego razu, gdy Niemcy natrafili na ukryte granaty był przesłuchiwany. Mimo gróźb i tortur aż do utraty przytomności, nie wydał Greków, lecz przedstawił wymyśloną wersję wydarzeń, aby kryć działania partyzanckie.

Za karę został osadzony w kompanii karnej. Za dobre sprawowanie po dwóch miesiącach powrócił do koszar pod Atenami, będąc pod stałą obserwacją podejrzliwych Niemców. Po pewnym czasie wznowił kontakty z ruchem oporu.

Gdy alianci w 1944 r. wylądowali we Francji, niemiecka jednostka miała przemieścić się do Bułgarii. Konrad Kuziemski uznał, ze nadarza się dobra okazja do ucieczki. Jego dwóch kolegów w ostatniej chwili wycofało się z tego planu, więc sam podjął ryzykowną decyzję. Dzięki pomocy zaprzyjaźnionych Greków znalazł schronienie w górach. Ukryty w skałach spędził pięć dni, żywiąc się kawałkami chleba i poziomkami.

Później, przy pomocy partyzantów, znalazł się w Atenach w prywatnej klinice doktora Vlastossi, gdzie pracował jako ogrodnik i pomocnik kuchenny. Ukrywając się przed Niemcami, otrzymał włoski dowód osobisty na nazwisko Strato Corrado i aby nie wyszło na jaw, że słabo znał grecki, udawał głuchoniemego. 

Konrad Kuziemski po wstąpieniu do armii gen. Andersa

Po wyzwoleniu Grecji opuścił klinikę i trafił do angielskiego korpusu wojskowego. W dniu swoich urodzin w 1944 r. poleciał samolotem do Włoch jako jeden z ochotników armii gen. Andersa. Został wcielony do 12. Pułku Artylerii Ciężkiej, do łączności, i brał udział w wyzwoleniu Bolonii.

We Włoszech spotkał swojego brata Kazimierza. Po zakończonej wojnie bracia popłynęli okrętem do Szkocji, a potem 8 grudnia 1946 r. do Polski.

7 listopada 1949 r. Konrad Kuziemski poślubił Mieczysławę. Wychowali wspólnie sześcioro dzieci, cztery córki i dwóch synów. Przeżyli wspólnie ponad 70 lat, do śmierci pani Mieczysławy.

Pracował jako stolarz w Pomorskich Fabrykach Mebli aż do emerytury. Od najmłodszych czasów pasjonował się pszczelarstwem. Na emeryturze miał dwa ule. W wyniku walk na froncie był ranny, przez co miał uszkodzony słuch. Mimo to wciąż był energiczny i bardzo rozmowny.

W 2000 r. został awansowany do stopnia podporucznika. Był Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych. Swoimi licznymi opowieściami z czasów wojny dzielił się na łamach różnych publikacji i spotkań.

Za zasługi dla kraju Konrad Kuziemski był wielokrotnie odznaczany:

  • za walki w latach 1939 - 45,
  • za udział w walce na froncie Ankona - Bolonia,
  • odznaczenie "Gwiazda Italii" za walki we Włoszech
  • z ambasady włoskiej medalem dowództwa II Grupy Artylerii za zasługi w łączności,
  • odznaką weterana walk o niepodległość,
  • medalem wzorowego patrioty w walce przeciw faszyzmowi,
  • odznaczeniem państwowym z rąk prezydenta A. Kwaśniewskiego pod nazwą: Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie,
  • odznaczeniem królowej brytyjskiej Elżbiety II.

redakcja@extraswiecie.pl

Udostępnij

Komentarze (0)

TO MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ

Biznes

Dobiegają końca prace w budynku handlowo-usługowym na terenie dawnej cukrowni w Świeciu. Jednak otwarcie nieco przesunie się w czasie.

Wiadomości

Niedawno informowaliśmy o trwającej w Świeciu budowie marketu tej sieci. Właśnie rozpoczęła się budowa kolejnego na drugim krańcu miasta.

Wiadomości

Z powodu braku lekarza dyżurnego Szpitalny Oddział Ratunkowy Nowego Szpitala w Świeciu jest dziś nieczynny. Opieka nocna i świąteczna ma funkcjonować normalnie.

Wiadomości

Z redakcją skontaktowali się mieszkańcy Marianek zaniepokojeni koncentracją sił policji i straży pożarnej w czwartek po południu.

Wiadomości

W nocy doszło do kolejnego wypadku z udziałem łosia. Młoda kobieta prowadząca volkswagena golfa trafiła do szpitala.

Historia

Zabójstwo na zlecenie ówczesnych władz czy pospolity napad powodowany chęcią rabunku? Okoliczności śmierci proboszcza parafii św. Andrzeja Boboli do dziś nie zostały całkowicie wyjaśnione.

Wiadomości

Prowadząca renault 74-latka zignorowała czerwone światło sygnalizatora i przejechała przez przejazd kolejowy. Nie wiedziała, że jej ryzykowne zachowanie widzieli policjanci,

Wiadomości

Policjanci zatrzymali 38-letniego kierowcę z powiatu świeckiego, który prowadził pod wpływem działania metamfetaminy. W jego portfelu znaleźli coś jeszcze.

Wiadomości

W Spółdzielczym Ośrodku Kultury Stokrotka już wczoraj świętowano Dzień Kobiet. Głównymi punktami imprezy były występy lokalnych artystów.

Wiadomości

W Świetlicy Wiejskiej w Biechówku (gmina Drzycim) Dzień Kobiet świętowano już w czwartkowy wieczór.

Wiadomości

W miniony czwartek zmarł świecki muzyk Andrzej Mularczyk. Miał 61 lat.

Wiadomości

W Komendzie Powiatowej Policji w Świeciu już w piątek świętowano Dzień Kobiet. Dla policjantek i pracownic cywilnych, to podwójnie wyjątkowa okazja do celebrowania tego,...

Reklama

Popularne

Wiadomości

Niedawno informowaliśmy o trwającej w Świeciu budowie marketu tej sieci. Właśnie rozpoczęła się budowa kolejnego na drugim krańcu miasta.

Wiadomości

Prowadząca renault 74-latka zignorowała czerwone światło sygnalizatora i przejechała przez przejazd kolejowy. Nie wiedziała, że jej ryzykowne zachowanie widzieli policjanci,

Wiadomości

Policjanci zatrzymali 38-letniego kierowcę z powiatu świeckiego, który prowadził pod wpływem działania metamfetaminy. W jego portfelu znaleźli coś jeszcze.

Wiadomości

Gmina podpisała umowę na dostawę i montaż pięciu domków letniskowych w Ośrodku Wypoczynkowym Deczno. Kiedy pojawią się nad jeziorem?

Sport

Gala Finałowa Halowej Ligi Piłki Nożnej Proftools Liga za nami. Mistrzem 18. edycji została drużyna Haber Team. Podczas finału organizatorzy zadbali też o dodatkowe...

Wideo

Wideo

W świetlicy wiejskiej w Biechówku w gminie Drzycim zorganizowano dziś Warsztaty Kulinarne Kuchni Kociewskiej w ramach obchodów Światowego Dnia Kociewia.

Wideo

Dziś ponownie Hala Widowiskowo-Sportowa w Świeciu była areną wyjątkowo emocjonujących zmagań. Tym razem w finale programu "Polubić sport" spotkali się uczniowie klas drugich. Tryumfowała...

Wideo

Dziś swój niezapomniany wieczór mają maturzyści z Zespołu Szkół Ponadpodstawowych w Świeciu.