Perełki ze starych gazet: morderstwo, nawałnica i znalezisko sprzed wieków

Dużym zainteresowaniem cieszyły się informacje o historycznych znaleziskach, ale też niemałe wzięcie miała rubryka kryminalna. Nasz teren nawiedzały również niszczycielskie żywioły, a opisy tych katastrof natychmiast trafiały na łamy prasy.

Starożytne znalezisko

W wydaniu z 23 września 1880 roku lokalna gazeta „Przyjaciel” pisała o niezwykłym znalezisku w miejscowości Górne Sartowice (pisownia oryginalna):

Świecie. W rewirze leśnym Górne Sartawice, znaleziono w pobliżu linii kolejowej Grudziądz - Laskowice nie zbyt głęboko pod ziemią kilka starożytnych zabytków. Wydobyto nasamprzód żelazny oszczep długości 22 cent., który w najszerszem miejscu miał 8 cent. Ostrze miał po obu stronach. W dolnej części znać było jeszcze nasadę oszczepu. Cokolwiek dalej znaleziono część halabardy i wielkie kupy kości ludzkich i końskich, z czego wnosić można, że tu bitwę stoczono.

Figura rycerza wykopana na terenie szpitala psychiatrycznego

Warto przy okazji tego artykułu przypomnieć czytelnikom, że eksponaty z wielu takich znalezisk, pochodzących z terenu Świecia i okolic niestety nie cieszą oka w lokalnym muzeum, ale wywędrowały do muzeów w Gdańsku, Grudziądzu, Berlinie i w Münster w Nadrenii- Północnej Westfalii.

Morderstwo w szpitalu

Ten sam „Przyjaciel” podał 25 kwietnia 1878 roku mrożącą krew w żyłach informację o okrutnym mordzie na dozorcy z domu dla obłąkanych:

W Świeciu pilnował dozorca w domu obłąkanych 4 chorych na umyśle, a to w nocy z 16 na 17 bm. Rano znaleziono go trupem. Udusił się od chustki wtłoczonej głęboko w gardło. Zdaje się, że obłąkani napadli go i w ten sposób życia pozbawili, lubo dotąd nie ma pewności.

Metody leczenia i warunki, w jakich przebywali chorzy psychicznie w XIX wieku, znacząco zmieniły się za czasów dyrektora Dekowskiego, który kierował szpitalem psychiatrycznym w Świeciu w okresie międzywojennym. Jego następca doktor Józef Bednarz poszedł w roku 1939 na śmierć razem ze swoimi pacjentami. Niemcy zamordowali ich w Mniszku koło Grupy.

Wielka nawałnica

„Gazeta Bydgoska” w wydaniu z 22 czerwca 1926 roku opisuje kataklizm pogodowy, jaki dotknął wtedy Świecie:

Dnia 9-go b m. nawiedził Świecie kilkugodzinny, ulewny deszcz jakiego ludność tutejsza nie pamięta. Piwnice i sutereny nisko położonych domów zostały zalane tak, że trzeba było alarmować straż pożarną jak i wojsko. Sutereny w starostwie zostały kompletnie zalane, a straż pożarna przy pomocy wojska, dwiema siekawkami, pompowała wodę przez całą noc. Zagrożona była też nowa szkoła powszechna, lecz udało się p. kierownikowi Zatorskiemu wodę pokierować wbok. Mały strumyk Struchawa zamienił się w potężną rzekę, porywając ze sobą mosty, drzewa , krzewy, zalewając po drodze gospodarstwo p. Boruckiego, całą ulicę, ogrody i pola, wyrządzając jak na taki strumyk niesłychane spustoszenie. Niektóre ulice zostały kompletnie podmyte tak, że zamiast bruku pozostała kupa kamieni. Szkody wyrządzone tak poszczególnym obywatelom, jak i miastu są wielkie.

Autor nic o tym nie wspomina, ale można przypuszczać, że w tamtych czasach politycy wykazywali się większą wolą wspólnego działania w obliczu katastrof żywiołowych. Świecie przez całe wieki było szczególnie naznaczane wielkimi powodziami, co spowodowało decyzję o powrocie miasta w XIX wieku na wysoki brzeg Wdy.

redakcja@extraswiecie.pl