Dzieciństwo nie dla wszystkich jest okresem beztroski i zabawy - dla wielu stanowi źródło lęku, cierpienia, a w późniejszym życiu również poważnych konsekwencji na różnych polach. Dzieje się tak ze względu na doświadczanie przemocy w tym czasie, które często zostawia trwały ślad na całe życie. Jak się uwolnić od jej skutków w dorosłości?
Definicja przemocy i jej rodzaje
W rozumieniu prawa przemoc to umyślne działanie, które narusza prawo drugiego człowieka. Wśród jej rodzajów wyróżnia się:
- przemoc fizyczną - obejmuje wszelkie działania naruszające nietykalność cielesną (bicie, popychanie, szarpanie, rzucanie przedmiotami w ofiarę, duszenie, policzkowanie, oblewanie gorącymi płynami, szturchanie, kopanie);
- przemoc psychiczną - wliczają się w nią wszystkie czynności, których celem jest obniżenie godności, poczucia wartości lub też autonomii drugiego człowieka (umniejszanie, nadmierne obwinianie, szydzenie, nękanie, obrażanie, izolowanie od bliskich, karanie ciszą, bezpodstawne krytykowanie, lekceważenie, kontrolowanie, gaslighting - sugerowanie lub jawne wmawianie komuś, że jego wspomnienia, emocje czy przemyślenia są nieprawdziwe);
- przemoc seksualną - rozumiana jest jako kontakt o charakterze seksualnym, który jest podejmowany bez zgody drugiej strony (gwałt, molestowanie, pedofilia);
- przemoc ekonomiczną - ten rodzaj przemocy wiąże się przede wszystkim z ograniczaniem lub pozbawianiem kogoś środków do życia (okradanie, kontrolowanie wydatków, przerzucanie całkowitej odpowiedzialności zarobkowania na ofiarę, zastraszanie);
- zaniedbanie - to najbardziej niewidoczna forma przemocy, która zwykle obejmuje działania, prowadzące do niezaspokojenia potrzeb ofiary lub znaczącego pogorszenia jej stanu fizycznego i psychicznego (odmawianie troski, ignorowanie potrzeb, porzucenie).
Jakie skutki ma doświadczanie przemocy w dzieciństwie?
Przemoc doświadczana w dzieciństwie może mieć długofalowe konsekwencje, które często utrzymują się u jej ofiary do końca życia. Dotyczą one sfery zdrowia psychicznego, fizycznego, a nawet kontaktów społecznych i osobistych sukcesów. Do najczęstszych zalicza się:
Skutki psychologiczne:
- zaburzenia nastroju,
- zaburzenia odżywiania,
- niezdrowe style przywiązania,
- PTSD,
- niskie poczucie własnej wartości,
- tendencja do uzależnień,
- perfekcjonizm lub brak motywacji,
- strach przed porzuceniem,
- lęk separacyjny,
- problemy lub całkowita nieumiejętność regulacji emocji;
Skutki zdrowotne:
- choroby psychosomatyczne,
- obniżona odporność,
- bezsenność,
- skrócona długość życia;
Skutki społeczne:
- trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji,
- poczucie niedopasowania społecznego,
- skłonność do odtwarzania wzorców przemocy w relacjach,
- izolacja społeczna.
Jak sobie pomóc i zwalczyć traumę z dzieciństwa?
Choć zmaganie się z traumą to niezwykle trudny i wymagający proces, to jest on możliwy do przejścia. Potrzebne jest do tego jednak wsparcie specjalisty - psychologa lub psychiatry, który odpowiednio nim pokieruje. Według psychoterapeutów Pleso najskuteczniejsze metody terapii przy leczeniu traumy to: nurt poznawczo-behawioralny, psychodynamiczny oraz EMDR. Niekiedy konieczne jest także dodatkowe włączenie farmakoterapii.
W radzeniu sobie z trudnymi doświadczeniami z przeszłości pomocne mogą się okazać także techniki pozwalające na uwalnianie emocji, takie jak prowadzenie dziennika uczuć, praktykowanie uważności czy też wyrażanie ich przez sztukę, muzykę, ruch. Dobrze sprawdzają się również techniki oddechowe lub masaże, które uwalniają napięcie i pomagają wyciszyć układ nerwowy.
Bardzo istotne w walce z traumą jest otaczanie się odpowiednim wsparciem. Oprócz profesjonalisty w tej dziedzinie, warto rozmawiać z zaufaną osobą - rodziną, partnerem, przyjaciółmi. Niekiedy wspierające mogą być także grupy wsparcia lub uczęszczanie na grupowe zajęcia dodatkowe.
Nie ma jednego uniwersalnego sposobu na wyjście z traumy. Każdy przeżywa ją inaczej, dlatego też trzeba znaleźć własne metody zdrowienia. Najważniejsze jednak, by w trakcie być dla siebie łagodnym i cierpliwym, i nie wywierać dodatkowej presji, która może blokować przechodzenie przez ten trudny proces.
Komentarze (0)