Connect with us

Czego szukasz?

Extra Nowe

Tortury go nie złamały. Zmarł Konrad Kuziemski, jeden z najstarszych mieszkańców naszego powiatu

Zwerbowany do niemieckiej armii, pomagał greckim partyzantom. Po ucieczce walczył w polskim wojsku we Włoszech. Życiorys Konrada Kuziemskiego z Nowego to gotowy materiał na film wojenny. Niestety, więcej już nie opowie o swoich niezwykłych przeżyciach…

Udostępnij
Medal marszałka województwa przyznany Konradowi Kuziemskiemu z okazji setnych urodzin / Fot. Filip Kowalkowski dla UMWKP

Niedawno informowaliśmy, że z okazji 103. urodzin Konrada Kuziemskiego odwiedził z kwiatami i życzeniami Zbigniew Lorkowski, zastępca burmistrza Nowego. Niestety, była to ostatnia okazja do złożenia mu życzeń urodzinowych.

Z okazji 103 urodzin Konrada Kuziemskiego odwiedził wiceburmistrz Zbigniew Lorkowski / Fot. Gmina Nowe

Konrad Kuziemski, najstarszy mieszkaniec gminy Nowe i jeden z najstarszych w powiecie świeckim, zmarł 28 stycznia. Nie ma przesady w stwierdzeniu, że jego życiorys mógłby posłużyć do napisania scenariusza filmu wojennego.

Konrad Kuziemski urodził się 4 grudnia 1921 r. w Osiu jako najstarszy z ośmiorga synów Franciszka i Heleny. Kiedy rozpoczęła się agresja Niemiec na Polskę, był młodym stolarzem w Nowem. Zdał egzamin na czeladnika, jednak czasy, na które przypadła jego młodość, nie pozwoliły mu długo cieszyć się stabilizacją i spokojem.

W 1943 r. dostał nakaz stawienia się do koszar Wehrmachtu w Bydgoszczy pod groźbą rozstrzelania całej rodziny. Został przydzielony do łączności w kawalerii konnej, a po krótkim przeszkoleniu trafił początkowo do Niemiec, a potem do Grecji.

Nieopodal stolicy, w Cholargos, pełnił warty w artylerii. Tam nawiązał kontakt z miejscową ludnością, której pomagał zdobywać żywność. Brakowało jej w całym kraju, panowała nędza.

Poza dzieleniem się jedzeniem, Konrad Kuziemski przekazywał informacje o niemieckich ruchach partyzantom, a także oddawał Grekom amunicję, której nie zużył na ćwiczeniach. Chciał porzucić niemiecki mundur przy pierwszej nadarzającej się okazji.

Niejednokrotnie narażał życie pomagając partyzantom Greckiej Ludowej Armii Wyzwoleńczej. Pewnego razu, gdy Niemcy natrafili na ukryte granaty był przesłuchiwany. Mimo gróźb i tortur aż do utraty przytomności, nie wydał Greków, lecz przedstawił wymyśloną wersję wydarzeń, aby kryć działania partyzanckie.

Za karę został osadzony w kompanii karnej. Za dobre sprawowanie po dwóch miesiącach powrócił do koszar pod Atenami, będąc pod stałą obserwacją podejrzliwych Niemców. Po pewnym czasie wznowił kontakty z ruchem oporu.

Gdy alianci w 1944 r. wylądowali we Francji, niemiecka jednostka miała przemieścić się do Bułgarii. Konrad Kuziemski uznał, ze nadarza się dobra okazja do ucieczki. Jego dwóch kolegów w ostatniej chwili wycofało się z tego planu, więc sam podjął ryzykowną decyzję. Dzięki pomocy zaprzyjaźnionych Greków znalazł schronienie w górach. Ukryty w skałach spędził pięć dni, żywiąc się kawałkami chleba i poziomkami.

Później, przy pomocy partyzantów, znalazł się w Atenach w prywatnej klinice doktora Vlastossi, gdzie pracował jako ogrodnik i pomocnik kuchenny. Ukrywając się przed Niemcami, otrzymał włoski dowód osobisty na nazwisko Strato Corrado i aby nie wyszło na jaw, że słabo znał grecki, udawał głuchoniemego. 

Konrad Kuziemski po wstąpieniu do armii gen. Andersa

Po wyzwoleniu Grecji opuścił klinikę i trafił do angielskiego korpusu wojskowego. W dniu swoich urodzin w 1944 r. poleciał samolotem do Włoch jako jeden z ochotników armii gen. Andersa. Został wcielony do 12. Pułku Artylerii Ciężkiej, do łączności, i brał udział w wyzwoleniu Bolonii.

We Włoszech spotkał swojego brata Kazimierza. Po zakończonej wojnie bracia popłynęli okrętem do Szkocji, a potem 8 grudnia 1946 r. do Polski.

7 listopada 1949 r. Konrad Kuziemski poślubił Mieczysławę. Wychowali wspólnie sześcioro dzieci, cztery córki i dwóch synów. Przeżyli wspólnie ponad 70 lat, do śmierci pani Mieczysławy.

Pracował jako stolarz w Pomorskich Fabrykach Mebli aż do emerytury. Od najmłodszych czasów pasjonował się pszczelarstwem. Na emeryturze miał dwa ule. W wyniku walk na froncie był ranny, przez co miał uszkodzony słuch. Mimo to wciąż był energiczny i bardzo rozmowny.

W 2000 r. został awansowany do stopnia podporucznika. Był Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych. Swoimi licznymi opowieściami z czasów wojny dzielił się na łamach różnych publikacji i spotkań.

Za zasługi dla kraju Konrad Kuziemski był wielokrotnie odznaczany:

  • za walki w latach 1939 - 45,
  • za udział w walce na froncie Ankona - Bolonia,
  • odznaczenie "Gwiazda Italii" za walki we Włoszech
  • z ambasady włoskiej medalem dowództwa II Grupy Artylerii za zasługi w łączności,
  • odznaką weterana walk o niepodległość,
  • medalem wzorowego patrioty w walce przeciw faszyzmowi,
  • odznaczeniem państwowym z rąk prezydenta A. Kwaśniewskiego pod nazwą: Krzyż Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie,
  • odznaczeniem królowej brytyjskiej Elżbiety II.

redakcja@extraswiecie.pl

Udostępnij

Komentarze (0)

TO MOŻE CIĘ ZAINTERESOWAĆ

Wiadomości

Krótki, ale bardzo intensywny deszcz, który spadł w poniedziałek po południu spowodował, że część ulic w Świeciu zamieniła się w rwące potoki.

Wiadomości

Krótko przez godz. 10.00 w bazie Przedsiębiorstwa Budowy Dróg i Mostów w Kozłowie (gm. Świecie) doszło do wybuchu beczki. Rannych zostało trzech pracowników.

Wiadomości

Policja podaje wstępne ustalenia dotyczące niedzielnego wypadku pod Świeciem.

Wiadomości

Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to na początku 2026 r. będziemy mogli korzystać z nowej ulicy w Świeciu. Niedawno zajrzeliśmy na teren budowy.

Wiadomości

W niedzielę po południu samochód osobowy uderzył w drzewo w Dworzysku koło Świecia.

Wiadomości

Mężczyzny szukali policjanci i strażacy. Funkcjonariusze z posterunku w Laskowicach w ostatniej chwili odnaleźli i powstrzymali 30-latka, który chciał odebrać sobie życie.

Biznes

W nowym pawilonie handlowo-usługowym Aripark w Świeciu prawdopodobnie jako pierwszy zostanie otwarty sklep TEDi. Wkrótce potem pierwszych klientów przyjmie kolejny lokal.

Wiadomości

Wielu mieszkańców zadaje sobie pytanie, dlaczego z niedawno modernizowanej kanalizacji wybiły fontanny wody podczas niedawnej ulewy. Co na to miasto?

Wiadomości

Gmina przedstawiła projekt zagospodarowania przepływającej przez znaczną część miasta i dobrze znanej mieszkańcom Świecia Struchawy. Zachęca mieszkańców do udziału w konsultacjach.

Co jest grane?

W ostatni weekend kwietnia na rynku zaparkują najlepsze food trucki z całej Polski.

Wiadomości

W Wojewódzkim Szpitalu Zdrowia Psychicznego w Świeciu równolegle realizowane są dwie duże modernizacje wiekowych budynków.

Wiadomości

Trwa liczenie pieniędzy zebranych podczas dzisiejszego pikniku charytatywnego w Laskowicach. Na pewno kwota będzie spora, bo akcja spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem mieszkańców...

Reklama

Popularne

Wiadomości

Krótko przez godz. 10.00 w bazie Przedsiębiorstwa Budowy Dróg i Mostów w Kozłowie (gm. Świecie) doszło do wybuchu beczki. Rannych zostało trzech pracowników.

Wiadomości

Wielu mieszkańców zadaje sobie pytanie, dlaczego z niedawno modernizowanej kanalizacji wybiły fontanny wody podczas niedawnej ulewy. Co na to miasto?

Co jest grane?

W ostatni weekend kwietnia na rynku zaparkują najlepsze food trucki z całej Polski.

Wiadomości

Dziś około godz. 9.00 na ulicy Tczewskiej w Nowem kierujący samochodem osobowym najechał na kobietę jadącą elektrycznym wózkiem inwalidzkim.

Wiadomości

Festiwal Kultury i Sztuki "Ars longa, vita brevis" ożywi różne zakątki miasta. Na mieszkańców czeka masa wydarzeń przygotowanych dla całych rodzin.

Wideo

Wideo

W Zespole Szkół Ogólnokształcących i Policealnych w Świeciu rozpoczął się "Tydzień zdrowia i aktywności fizycznej". Dziś promowano przede wszystkim zdrowe odżywianie i profilaktykę zdrowotną.

Wideo

Podobnie jak przed rokiem, członkowie Stowarzyszenia Rowe - Rowe Świecie wybrali się na przedświąteczny objazd miasta. Napotkani przechodnie, zwłaszcza ci najmłodsi, mogli liczyć na...

Wideo

W minioną niedzielę w kościele farnym w Świeciu wystąpiła ceniona wokalistka Halina Frąckowiak.