Lewatywa - czym jest i kiedy się ją wykonuje?

Zabieg medyczny zwany lewatywą (enema przeczyszczająca to inna nazwa zabiegu) znany jest od wieków. Z jakich powodów się go wykonuje? W jaki sposób jest przeprowadzany? Czy można wykonywać go samodzielnie? Do czego służy gruszka do lewatywy? Odpowiedzi na pytania znajdują się w tym artykule.

Kiedy wykonuje się lewatywę - wskazania

Zabieg medyczny zwany lewatywą polega na wlaniu przez odbyt do wnętrza jelita grubego płynu (roztwór o określonym składzie, bezpieczny dla odbytu, jelit i organizmu w ogóle), aby oczyścić jelito z zalegających w nim mas kałowych. Wykonuje się ją w określonych warunkach i tylko niektóre przyczyny pozostają wskazaniami do wykonania zabiegu.

Lewatywę przeprowadza się wtedy, gdy pacjent lub pacjenta, mimo zdrowego trybu życia, odpowiedniej aktywności i diety bogatej w składniki mineralne oraz błonnik, nie może w naturalny sposób dokonać wypróżnienia. Wskazaniami do lewatywy są więc zaparcia, które nie tylko utrzymują się przez dłuższy czas, ale charakteryzują się tendencjami do nawrotów.

Do przeprowadzania zabiegu używane się zestawów do lewatywy. Odpowiednia jest także gruszka do lewatywy, jednak używana jest przede wszystkim w warunkach domowych. Czy istnieją inne wskazania do lewatywy?

Kobiety przygotowywane do porodu są poddawane zabiegowi wlewu doodbytniczego. Wskazania są jasne – podczas porodu dochodzi do ogromnego napięcia psychicznego oraz fizycznego. W takich warunkach kał może zostać wydalony nieświadomie przez rodzącą, co jest nie tylko niehigieniczne, ale także groźne podczas porodu dla rodzącej, jej dziecka, a nawet (do pewnego stopnia) personelu medycznego.

Prócz zaparć i porodów lewatywę wykonuje się także do zabiegów medycznych bądź badań diagnostycznych. Zalegający kał utrudnia prawidłową ocenę stanu jelit czy innych organów wewnętrznych, co może prowadzić do błędnych wniosków. Dlatego dla ułatwienia odczytu wyników badań stosuje się właśnie lewatywę.

 Przeciwwskazania do zabiegu

Zestaw do lewatywy czy gruszka z kanką powinny być używane w określonych warunkach i z konkretnych przyczyn medycznych. W innych wypadku możliwe jest nadwyrężenie zdrowia, co może mieć niepożądane skutki. Specjaliści medyczni i lekarze podkreślają, że lewatywa powinna być wykonywana przez przeszkolony personel medyczny z poszanowaniem praw pacjentów i ich prywatności.

Bardzo poważnym przeciwwskazaniem do wykonywania zabiegu wlewu doodbytniczego jest jakiekolwiek podejrzenie chorób jelit, zwłaszcza jelita grubego. Wykonanie lewatywy wyklucza także nawet najmniejsza perforacja jelita grubego czy jego pęknięcie. Pod żadnym pozorem nie wolno wtedy dokonywać wlewu, który może znacznie pogorszyć stan zdrowia pacjenta/pacjentki, a nawet doprowadzić do sytuacji krytycznej!

Przeciwwskazaniem jest również ból brzucha, którego przyczyna nie została jeszcze ustalona. Nie wolno także dokonywać wlewu doodbytniczego, gdy pacjenci cierpią na poważne choroby jelit.

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego podczas ostrego nawrotu schorzenia, ogólna niedrożność jelit, silne biegunki, wymioty i inne dokuczliwe, bliżej określone dolegliwości ze strony układu wydalniczego – wszystkie te czynniki sprawiają, że wykonywanie lewatywy nie może zostać przeprowadzone. Nieprzewidywalne skutki, ból, pogorszenie stanu zdrowia, zagrożenie życia – to tylko niektóre z powikłań, dlatego warto odłożyć zabieg do momentu, w którym lekarz stwierdzi, że może zostać przeprowadzony.

Do przeciwwskazań należą również:

• niewydolność nerek;
• niewydolność układu krwionośnego;
• bóle brzucha o nieustalonej etiologii.

Układ wydalniczy człowieka jest układem wrażliwym. Warto więc przed podjęciem decyzji o samodzielnej lewatywie dokładnie zbadać swój stan zdrowia. W innym wypadku istnieje ryzyko pogorszenia objawów, a zaparcia mogą okazać się najmniejszym problemem.

Gruszka do lewatywy i samodzielne jej wykonanie

Gruszka do lewatywy jest jednym z przyrządów, za pomocą których wykonywany jest ten zabieg w warunkach domowych. Warto jednak zaznaczyć, że lewatywa nie powinna być wykonywana z wykorzystaniem roztworu, który został przygotowany w warunkach domowych.

Zdrowie odbytu i jelit jest bardzo wrażliwe, dlatego do wlewu doodbytniczego należy używać tylko roztworów medycznych o określonym składzie. Samodzielne przygotowywanie tego typu płynów może być nie tyle trudne, ile niemożliwe.

Odpowiednie proporcje, skład, warunki przygotowania – wszystko to ma wpływ na ostateczną formę płynu do wlewu doodbytniczego. Z tego powodu warto zaopatrywać się w tego typu produkty medyczne wyłącznie w aptekach. Samodzielne przygotowanie roztworu nie jest bezpieczne dla organizmu i często jest także szkodliwe.

Samodzielne wykonanie lewatywy przy użyciu odpowiedniego roztworu powinno odbywać się w łazience w pozycji na boku (na podłogę należy położyć ręcznik). Inna dopuszczalna pozycja to pozycja kolankowo-łokciowa. Wtedy zabieg będzie odbywał się w bezpiecznej dla zdrowia odbytu i jelit pozycji. Lewatywa bywa nieprzyjemna, chociaż zazwyczaj (gdy pacjent jest zdrowy, a metody odpowiednie) nie jest niebezpieczna.

Lewatywa to skuteczny zabieg. Musi być jednak wykonywany w odpowiednich warunkach i ze względu na ścisłe przyczyny medyczne. Nie wolno jednak przeprowadzać go zbyt często, częstotliwość zaś ustala lekarz.